مقایسه وب ۳ و وب ۲

مقدمه

اولین وب‌سایت تاریخ اینترنت در سال ۱۹۹۱  ایجاد شد. به دنبال آن، صفحات وب همگام با پیشرفت تکنولوژی، شروع به ارتقا کردند و این تحولات سودمند، هنوز هم ادامه دارد. اولین نسل این فناوری، وب ۱ نام داشت که شامل متون و تصاویر استاتیک می‌شد و ساختاری کاملا ساده و ثابت داشت. اما پس از آن، وب ۲ ظهور کرد که علاوه بر به‌کارگیری ابزارهای متنوع، تعامل و محتواسازی کاربران در اینترنت را نیز ممکن می‌کرد.

وب ۲ هم‌اکنون بستر غالب اکثر وب‌سایت‌ها و برنامه‌های امروزی می‌باشد و کاربران زیادی با استفاده از آن، در حال اشتراک‌گذاری محتوا هستند. اما نسل جدید یا همان وب ۳، بنیان‌گذار تراکنش‌های غیرمتمرکز و ورود هوش مصنوعی به عرصه اینترنت می‌باشد. وب ۳ هنوز به اندازه وب ۲ فراگیر نشده است اما می‌دانیم که علاوه بر تعامل کاربران، بر تعامل ماشین‌ها نیز تاکید دارد. در این مطلب، به مقایسه این دو نسل وب خواهیم پرداخت.

علت اصلی به وجود آمدن وب ۳ بعد از وب ۲ چیست؟

وب ۲ توانست به کاربران اجازه دهد تا محتوای خود را ایجاد کنند و به اشتراک بگذارند. شبکه‌های اجتماعی هم با راه‌اندازی انجمن‌ها و چت‌روم‌ها، توانستند به یک تجارت عظیم تبدیل شوند. امروز تقریبا ۴.۵۹ میلیارد نفر در سراسر جهان از شبکه‌های اجتماعی بر پایه وب ۲ استفاده می‌کنند. اما چند غول تکنولوژی، کنترل این بازار بزرگ را در دست خود گرفتند و زیرساخت‌ها و خدمات لازم را در ازای داده‌های کاربران، ارائه نمودند.

بهره‌برداری از اطلاعات ما برای شرکت‌های بزرگ IT بسیار سودآور خواهد بود؛ در حالی که کاربران معمولا به حداقل‌ها رضایت می‌دهند. یکی دیگر از نقاط ضعف وب ۲، این است که در حد نیاز، کاربرمحور نیست. نیاز به ساخت چندین حساب در وب‌سایت‌های مختلف و به دنبال آن، به خطر افتادن رمز عبورها و همچنین نتایج ناکارآمد موتورهای جستجو، تنها چند نمونه از معضلات نسل دوم وب به شمار می‌روند.

متمرکز بودن، یک ایراد بزرگ دیگر وب ۲ است؛ چرا که در آن ارسال پول به صورت آنلاین بدون دخالت یک پلتفرم شخص ثالث معتمد، غیرممکن خواهد بود. این موضوع در مورد انواع داده‌ها نیز صدق می‌کند. فعالیت آنلاین هر کاربر منجر به کپی شدن اطلاعات او می‌شود که در نهایت، به سرورهای داده ارسال شده و او را از حریم خصوصی محروم می‌کند. علاوه بر این‌ها، سانسور محتوا در اینترنت نسل دوم بسیار شایع است؛ به گونه‌ای که هر پلتفرم شبکه اجتماعی به طور بالقوه می‌تواند محتوای شما را بدون هیچ توضیحی مسدود و یا محدود کند.

اما وب ۳ وعده می‌دهد که آزادتر، مستقل‌تر و کاربرپسندتر از نسل قبل باشند و با فناوری‌های پیشرفته‌ای مثل بلاکچین، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، نیاز کاربران را در اولویت قرار دهند. در این نسل، خدمات شخصی‌سازی‌شده و ارتباطات موثر با مالکیت داده‌های شخصی ترکیب می‌گردد. در Web 3.0 سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) احتمالا به سیستم حاکمیتی تبدیل می‌شود و اجازه مشارکت بیشتر کاربران و ماشین‌ها در توسعه اکوسیستم‌ها را می‌دهد.

هر کسی می‌تواند از ماهیت بدون مجوز وب ۳ بهره‌مند شود و به شبکه‌های فراگیر بپیوندد. کاربران وب ۳ خواهند توانست مهارت‌ها و تخصص خود را در جهت بهبود عملکرد مجموعه ارائه دهند و پاداش دریافت کنند. در ضمن، هویت دیجیتال غیرمتمرکز در Web 3.0 به روشی پیشرفته برای محافظت از حریم خصوصی و بهبود تجربه کاربران تبدیل خواهد شد.

وب ۳ چه تفاوت‌هایی با وب ۲ دارد؟

1. غیرمتمرکز بودن: تفاوت اصلی وب ۳ با وب ۳ در این است که Web 3.0 بر اساس فضایی غیرمتمرکز ساخته شده است. در نسل سوم وب، کاربران مالک محتوای خودشان خواهند بود و کنترل کاملی بر استفاده از اینترنت خواهند داشت. 
2. نوع وب: Web 2.0 تمرکز بالایی بر خواندن و نوشتن محتوا دارد؛ در صورتی که Web 3.0 بر تولید محتوای معناگرا یا سمانتیک تاکید دارد.
3. نوآوری‌های بیشتر: وب ۳ بسیار پیشرفته‌تر از نسل پیشین خواهد بود و از فناوری‌های نوین برای تسهیل تبادل اطلاعات بین کاربران وب و بالا بردن امنیت سایبری استفاده می‌کند.
4. نوع تعاملات: در وب ۲، تمرکز بر تعاملات کاربران و محتواسازی فعال بود اما وب ۳ علاوه بر آن، مسیر را برای تعاملات ماشینی و هوش مصنوعی نیز باز می‌کند و تلاش در از بین بردن واسطه‌ها دارد.
5. آزادی عمل: آزادی محتوا سازی و سانسور نشدن اطلاعات، از وعده‌های وب ۳ است که این کمبود را در وب ۲ پوشش دهد.
6. امکان اختلال و هک: امکان خرابی و یا هک شدن اطلاعات در وب ۲ وجود دارد؛ اما احتمال آن در شبکه غیرمتمرکز وب ۳، به صفر خواهد رسید.
7. سرعت تراکنش‌ها: باید گفت سرعت تراکنش‌ها ممکن است در وب ۲ به علت متمرکز بودن، کمی بیشتر از وب ۳ باشد.
8. نوع طراحی: در وب ۳ اینترنت از ابتدایی‌ترین و جزئی‌ترین مولفه‌ها شروع می‌شود تا به سطوح بالای شبکه‌ها برسد. اما در وب ۲، کدها نوشته می‌شوند تا به مجموعه‌های بزرگ‌تر تبدیل شوند.

طراحی سایت با وب ۲ بهتر است یا وب ۳؟

بسته به نیاز شما، وب ۲ یا وب ۳ می‌تواند مناسب طراحی سایت باشد. اگر به دنبال طراحی یک سایت تحت شبکه توزیع‌شده با امکاناتی مثل شفافیت، امنیت بالا و تحمل اشتباه هستید، استفاده از وب ۳ گزینه بهتری است. اما اگر به دنبال طراحی یک سایت با تمرکز بر تعامل کاربر با وب هستید، وب ۲ با بهبود رابط کاربری و قابلیت‌هایی مانند ویدیو، صدا و تصاویر متحرک می‌تواند بهترین انتخاب برای طراحی سایت باشد. گرچه وب ۳ هنوز کاملا توسعه نیافته است و پیچیدگی‌های کشف‌نشده‌ای دارد، اما با توجه به پیشرفتگی و رشد استفاده آن در صنایع، استفاده از آن آینده روشنی خواهد داشت.

سخن پایانی

وب ۲، فناوری کنونی صفحات اینترنتی است که مزایای زیادی دارد اما هنوز ایراداتی به آن وارد است. پس ظهور نسل جدید یا همان وب ۳، به پوشش دادن این نقاط ضعف کمک خواهد کرد. وب ۲ آغازگر تعامل کاربران بود اما در وب ۳ با مشارکت ماشین‌ها، هوش مصنوعی و سیستم غیرمتمرکز، آزادی عمل بیشتری به کاربران اعطا می‌شود. در این متن، وجوه تفاوت این دو نسل وب را ذکر کردیم. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به وب‌سایت شرکت برنامه نویسی وب نگاه مراجعه نمایید.