مقدمه
برنامه نویسی از جدیدترین، پردرآمدترین و محبوب‌ترین مشاغل امروزی است که تقاضای بالا، موجب افزایش تعداد علاقه‌مندان آن شده است. هر شخصی که اقدام به شروع یادگیری این حرفه کند، پیش از هر چیز درمی‌یابد که برنامه نویسی شامل زبان‌های مختلف و وجوه متعددی است. هر برنامه نویس با مشخص کردن حوزه کاری و نیازهای خود، قادر خواهد بود تا زبان برنامه نویسی مناسب خود را پیدا نموده و آن را فرا بگیرد. یکی از این زبان‌ها، کاتلین است که زبان رسمی اندروید محسوب می‌شود و با محبوبیت بالای خود، توانسته است رقبایی مانند جاوا را کنار بزند. در ادامه، به توضیح بیشتر در رابطه با زبان کاتلین خواهیم پرداخت.
زبان برنامه نویسی کاتلین چیست؟
زبان کاتلین (Kotlin) از زبان‌های اوپن سورس است که در سال ۲۰۱۶ معرفی شد. این زبان بر روی ماشین مجازی جاوا (Java Virtual Machine) اجرا می‌شود و رقیب اصلی جاوا به حساب می‌آید. زبان کاتلین در برنامه نویسی سمت سرور و سمت کاربر، برنامه نویسی وب و برنامه نویسی اندروید کاربردهای فراوانی دارد. این زبان همچنین می‌تواند به منبع کد جاوا اسکریپت یا کد ماشین، کامپایل شود. کاتلین یک زبان مدرن و به‌روز است که توسط تیم برنامه نویسان جت برینز گسترش یافت و توسعه‌دهندگان وب، استقبال زیادی از آن کرده‌اند. زبان کاتلین ویژگی‌های برنامه نویسی کاربردی و شی‌گرا را با یکدیگر ترکیب می‌کند و بر قابلیت ایمنی، همکاری، پشتیبانی و وضوح تمرکز دارد. ثابت شده است که از این زبان می‌توان برای نوشتن برنامه‌های IOS و پشتیبانی از سیستم عامل‌هایی مانند macOS و embedded system نیز استفاده کرد. زبان کاتلین برای توسعه JVM نیز عالی عمل می‌کند و ایجاد برنامه‌های مختلف را با چارچوب‌هایی مثل Spark، Vaadin و Spring Hadoop به انجام می‌رساند.
ویژگی‌های زبان برنامه نویسی کاتلین
- قابلیت Lazy-Loading
این قابلیت، به زبان ساده باعث کاهش مدت زمان راه‌اندازی برنامه می‌شود. هر برنامه نویسی که قصد صرفه‌جویی در زمان را داشته باشد، می‌تواند از امکان بارگذاری تنبل در زبان کاتلین استفاده کند. این ویژگی خاص، از طریق دانلود منابع مورد نیاز در حافظه اصلی، مانع هدر رفتن زمان هنگام راه‌اندازی هر برنامه خواهد شد.
- قابلیت Collection Filter
امروزه اغلب برنامه‌ها برای اجرای بخش‌های مختلف نیاز به ارتباط با رابط برنامه نویسی اپلیکیشن دارند. در پیاده‌سازی این ارتباط با API ممکن است برنامه نویسان بارها با مجموعه‌های مختلف روبه‌رو شوند. زبان کاتلین شامل ویژگی فیلتر مجموعه است؛ یعنی این اجازه را به برنامه نویس می‌دهد تا با تعیین الگویی مشخص، خروجی کار را بر حسب نیازمندی برنامه دریافت نماید.
- قابلیت تعامل با زبان جاوا
توسعه‌دهندگان وب می‌توانند خیلی ساده و بدون مشکل، از زبان کاتلین در کنار جاوا استفاده کنند و دلیلی آن، پایه‌گذاری کاتلین بر روی ماشین مجازی جاوا می‌باشد. این قابلیت، باعث دسترسی به امکانات، ابزارها و کتابخانه‌های وسیع جاوا و استفاده آسان از آن‌ها خواهد شد.
- کلاس‌های Data
در زبان کاتلین، برخی کلاس‌ها فقط عملکردهای استاندارد را حفظ کرده و چند قابلیت کاربردی را اجرا می‌کنند. جهت دسترسی به داده‌های کلاس به صورت دستی با ساختاری مشخص باید این کار را انجام داد. اما بعضی کلاس‌های دیگر هستند که در گام اول، داده‌های موجود را نگه‌می‌دارند و به آن‌ها کلاس دیتا گفته می‌شود. استفاده از این کلاس، با کلمه کلیدی Data در برنامه تعیین شده و قابل پیاده‌سازی خواهد بود.
زبان کاتلین چه کاربردهایی دارد؟
- برنامه نویسی اندروید
کاربران کاتلین با استفاده از JVM به بستر کامپیوتر یا موبایل اجازه می‌دهند تا نرم‌افزارهایی که با زبان جاوا نوشته شده‌اند را اجرا کند. بنابراین با زبان کاتلین می‌توان به سادگی برای اندروید اپلیکیشن‌های جدید طراحی کرد یا نسخه‌های قدیمی را توسعه داد.
- توسعه چندپلتفرمی موبایل
یکی از کاربردهای کاتلین، امکان توسعه چندپلتفرمی یا همان cross platform است؛ بدین معنا که از این زبان علاوه بر توسعه برنامه‌های موبایل و اندروید، می‌توان در زمینه جاوا اسکریپت و برنامه نویسی سمت سرور نیز بهره برد. برنامه نویسان با پیاده‌سازی بخش‌های مشترک در کاتلین و زبان‌های دیگر، خواهند توانست اپلیکیشن‌هایی بسازند که برای اندروید و IOS قابل اجرا باشند.
- برنامه نویسی جاوا اسکریپت
زبان کاتلین قابلیت همکاری مستقیم با جاوا اسکریپت را دارد؛ به طور مثال توسعه‌دهنده قادر است مستقیما یک تابع را با فایل‌های کاتلین فراخوانی کند یا از کتابخانه‌های آن استفاده نماید. این کاربرد، زمان صرف‌شده برای نوشتن یک کد یکسان در پلتفرم‌های مختلف را کاهش داده و سرعت اجام پروژه را بالا می‌برد.
- برنامه نویسی سمت سرور
از کاربردهای دیگر زبان کاتلین، توسعه بک‌اند و طراحی سایت یا همان توسعه برنامه‌های سمت سرور است. بدین‌وسیله می‌توان از ابزارهای کارآمد کاتلین و جاوا در برنامه نویسی انواع وب‌سایت‌ها نیز استفاده کرد.
مزایا و معایب زبان کاتلین
قطعا زبان کاتلین مزایای زیادی دارد که توانسته است علی‌رغم جدید بودن خود، در فهرست محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی بین توسعه‌دهندگان وب قرار گیرد. از مهم‌ترین مزایای زبان کاتلین می‌توان موارد زیر را نام برد:
- زبانی کاملا واضح، روان و جمع و جور است.
- قادر است کار بیشتری انجام دهد؛ زیرا خطوط و کدهای کمتری احتیاج دارد و نوشتن در آن نسبت به جاوا سریع‌تر خواهد بود.
- تیم جت برینز به طور مداوم در حال بهبود بخشیدن به کاتلین است و به‌ر‌وزسانی‌های آن مفید و کاربردی هستند.
- زبان کاتلین جهت توسعه چندین پلتفرم مناسب خواهد بود.
- تغییر کاربری به زبان کاتلین، مزایای زیادی را شامل حال پروژه شما خواهد کرد و نتیجه کار شما سریع‌تر و ارزان‌تر آماده خواهد شد.
- پشتیبانی Gradle در کاتلین به توسعه‌دهندگان امکان ساخت برنامه‌های IOS را می‌دهد.
- توسعه کاتلین ایمنی بسیار بالاتری نسبت به جاوا خواهد داشت.
- کدهای واضح و فشرده زبان کاتلین باعث می‌شوند باگ‌ها در زمان کامپایل شناسایی شوند و برطرف کردن خطاها بسیار راحت‌تر شود.
سخن پایانی
برنامه نویسی یکی از حرفه‌های پرطرفدار مدرن است که افراد زیادی را به خود جذب نموده است. این شغل شامل یادگیری زبان‌های مختلفی می‌شود که هر کدام از آن‌ها، قابلیت‌های خاص خودشان را در کدنویسی یا توسعه وب دارند. یکی از زبان‌های برنامه نویسی جدید و محبوب، کاتلین نام دارد که برنامه نویسان از آن استقبال زیادی کرده‌اند. این زبان با مزایا و کاربردهای زیاد خود، قادر است همتایان قدیمی خود را کنار بزند. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به وب‌سایت شرکت برنامه نویسی وب نگاه مراجعه کنید.
